Tłumaczenia językowe w powszechnej świadomości społecznej funkcjonują jakie narzędzie niezbędne do zrozumienia tekstu w języku innym niż ojczysty. Kiedy indziej chodzi o przełożenie słów jednej strony dyskusji z języka obcego na ten, którym posługuje się drugi rozmówca. O ile prawdą jest, że tego typu tłumaczenia są najpowszechniejsze, a przynajmniej najczęściej się o nich mówi, warto również wspomnieć o tych specjalistycznych, z którymi mamy do czynienia na co dzień, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy. Czym jest tłumaczenie naukowe i kiedy się z niego korzysta? Co wyróżnia tłumaczy naukowych na tle innych specjalistów z branży tłumaczeniowej? Odpowiedzi na te i inne pytania można znaleźć w treści tego artykułu.
Czym charakteryzuje się tłumaczenie naukowe?
Kiedy mowa o tłumaczeniu naukowym, chodzi o ten rodzaj przełożenia tekstu z jednego języka na drugi, gdzie przedmiotem owego przełożenia są specjalistyczne prace zaliczające się do grona prac naukowych. Wśród nich wymienić można m.in.:
- artykuły naukowe,
- podręczniki,
- prace magisterskie, doktorskie, habilitacyjne,
- dokumentacje dotyczące wyników badań naukowych,
- raporty oraz sprawozdania statystyczne.
Jest to oczywiście zaledwie ułamek tego, co można poddać tłumaczeniom naukowym. Innymi słowy, termin ten można wykorzystać w przypadku wszystkich tłumaczeń, które wymagają specjalistycznej wiedzy nie tylko w zakresie językoznawstwa, ale również w odniesieniu do konkretnej dziedziny naukowej, o której traktuje tłumaczona praca.
Różnorodność źródeł w tłumaczeniach naukowych
Można by pomyśleć, że tłumaczenia naukowe skupiają się wyłącznie na źródłach z nauk ścisłych, ale prawda wygląda zupełnie inaczej. Nie jest to jedyna kategoria, przy której należy skorzystać z ofert specjalistycznych biur tłumaczeniowych, kiedy treść angielskojęzyczna musi zostać przedstawiona w języku polskim. Nauka otacza nas ze wszystkich stron i tym samym każdy jej aspekt należy powielać w innych krajach, w innych językach.
Przykładowe dziedziny, w których występowanie tłumaczeń naukowych jest powszechne:
- szeroko pojęta ekonomia,
- aspekty społeczne oraz prawne,
- językoznawstwo,
- historia oraz kulturoznawstwo,
- wszystkie dziedziny sztuki.
Wyjątkowość tłumaczy naukowych
Tłumacze zajmujący się tą tym konkretnym rodzajem tłumaczeń stanowią specjalną kategorię osób, które posiadają odpowiednią wiedzę potrzebną, aby do tegoż tłumaczenia w ogóle przystąpić. Nie dość, że jest to niezwykle trudne zajęcie, to jeszcze wymaga ogromu wysiłku włożonego w pracę i niejednokrotnie zajmuje dużo czasu. Prace naukowe składają się w dużej mierze ze słownictwa typowego dla konkretnej dziedziny nauki, więc powierzchowna wiedza w tym zakresie nie wystarczy. Co więcej, istnieją terminy w języku angielskim, które nie posiadają swojego odzwierciedlenia w języku polskim i to tutaj rola tłumacza naukowego jest szczególnie istotna.
Tłumaczenia naukowe mają również to do siebie, że ich końcowy efekt musi spotkać się z konkretnymi wymogami. Niezależnie od tego, czy przełożenie językowe potrzebne jest do publikacji w czasopiśmie, czy chodzi o podręcznik, a może i nawet dokumentację naukową, istnieją wytyczne, z którymi musi się spotkać. Osoby prywatne, instytucje, organizacje – wszyscy, którzy zostają potencjalnymi klientami biur tłumaczeniowych, oczekują kompletnej, eksperckiej pracy beż żadnych błędów. Dlatego można uznać, iż tłumaczenia naukowe są dosłowne. Nie wystarczy oddać sens źródła tłumaczenia, ponieważ dbałość o szczegóły jest tutaj kluczowa. Biorąc pod uwagę to, jak złożone są tłumaczenia naukowe, przed zleceniem takiej pracy trzeba upewnić się, że dane biuro tłumaczeń posiada wykwalifikowanych tłumaczy odpowiednich do powierzonego zadania. Ostatecznie ich profesjonalizm przyczyni się do zadowolenia klienta.